TRÌNH BỆNH LỐI SNAPPS Ở NGOẠI CHẨN

17/12/2020

Ở ngoại chẩn SV thường bị động. Bệnh thì đông, bác sĩ thì bận, ít dành thì giờ để chỉ dẫn. Khi SV trình bệnh, người hướng dẫn thường đi vào ngay các điểm chính và đưa ra kế hoạch điều trị, rất ít thảo luận. Trình bệnh theo lối SNAPPS không lấy người bệnh làm trung tâm, mà lấy người học làm trung tâm. Để đạt kết quả trình bệnh theo mô hình này, giảng viên cũng phải biết mô hình đó. Đây là lối đối thoại-thảo luận hơn là độc thoại-kể chuyện.

Mô hình SNAPPS

S=Summerize	Tóm tắt bệnh sử và các dấu hiệu tìm thấy.
N=Narrow	Thu hẹp chẩn đoán vào 2 hoặc 3 khả năng.
A=Analyze	Phân tích, so sánh tương phản các khả năng ấy.
P=Probe	Đặt câu hỏi với người hướng dẫn về các khó khăn, điều không rõ, cách làm khác.
P=Plan	Kế hoạch điều trị.
S=Select	Lấy thêm các vấn đề khác nằm trong ca bệnh để tự học thêm

Lấy thí dụ trở lại BN X 69 tuổi ở trên, theo lối SNAPPS:

-SV: Em xin có ý kiến chẩn đoán phân biệt về vụ người bệnh mệt mỏi. Có thể vì suy giáp không ạ? Vì TSH hơi cao 2 năm trước đây. Người bệnh có mệt nhưng không lên cân, không táo bón, không sợ lạnh. Suy giáp có thể nào không cần có các dấu hiệu đó?

-HDV (hướng dẫn viên): Tôi không biết là đó có phải là bắt buộc không, nhưng tôi có cảm tưởng là với sự mệt mỏi cộng thêm các dấu hiệu điển hình khác của người bệnh, tôi nghĩ nhiều đến suy giáp.

-SV: Hay thật, em sẽ tìm hiểu thêm về điều này. Chắc mình loại trừ nguyên nhân suy thượng thận, vì người bệnh không choáng váng khi đứng dậy (tụt huyết áp thế đứng), và da cũng không sậm màu.

-HDV: Ngoài nguyên do suy thượng thận, thì em nghĩ có cái gì khác nữa không? -SV: Có thể do thiếu máu? Nhưng người bệnh không có đi cầu ra máu, không

thấy xanh xao. Mà xét nghiệm hemogblobin cách đây đã 6 tháng rồi.

-HDV: Em kể xem thiếu máu do nguyên nhân gì?

-SV: Có thể do bệnh mạn tính, hay ác tính, hay nhiễm trùng. Ông ta dường như không có dấu hiệu gì rõ ràng lắm.

-HDV: Còn mệt mỏi cộng với đau vai, đau hông, cứng khớp thì sao?

-SV: Vậy thầy đang nghĩ tới...

-HDV: Viêm đa khớp dạng thấp.

-SV: Nhưng người bệnh đâu có than phiền gì về chuyện này. Để em đi hỏi lại ông ta. Nhưng nói chung thì ông ấy không hoạt động gì cả trong khoảng thời gian dài. Chắc vì mệt khi vận động. Ông ta suy tim còn bù, sẽ tốt hơn với các chương trình tập cho người bị tim mạch...

-HDV: Kế hoạch thế tốt lắm. Tôi đồng ý cho làm lại các xét nghiệm như em đề nghị: TSH, công thức máu, điện giải, cortisol buổi sáng, và độ lắng hồng cầu.

-SV: Dạ. Em sẽ tìm đọc thêm về suy giáp không có triệu chứng điển hình, và sẽ báo cáo lại cho thầy biết ngày mai.

Nguồn: KỸ NĂNG TRÌNH BỆNH cho sinh viên y khoa; Người dịch: Nguyễn Đình Vân VietMD Publishing, 2020