BA GẠC CHÂU ĐỐC

Tên khác: 

cây Phao lưới.

Tên khoa học: 

Rauvolfia chaudocensis Pierre ex Pit.; thuộc họ Trúc đào (Apocynaceae).

Mô tả (Đặc điểm thực vật): 

Cây gỗ to, đường kính 50-60cm, cao tới trên 10m. Cành non màu lục nhạt hình 4 cạnh, cành bánh tẻ có nhiều nốt sần. Lá thường mọc vòng 4; phiếu lá dài 17-20cm, rộng 1-2cm, mép nguyên, đầu lá vuốt nhọn, phiến lá kéo dài men theo cuống lá. Cụm hoa dạng xim tán. Hoa nhỏ. Ðài gồm 5 lá đài màu lục nhạt, cao 1mm. Tràng gồm 5 cánh hoa màu trắng dính thành ống dài 3mm, phình to ở giữa, họng tràng có nhiều lông. Nhị 5 đính trên ống tràng, bao phấn nhọn. Nhuỵ có vòi dài hơn 1mm, đầu xẻ đôi. Bầu hai ngăn. Ðĩa mật cao gấp 2 lần bầu, xẻ thành những tua nhỏ đến 1/2 chiều cao của vành đĩa. Quả hạch tròn, đường kính 1cm, có hai hạt.

Bộ phận dùng: 

Vỏ thân và vỏ rễ (Cortex et Cortex Radicis Rauvolfiae).

Phân bố, sinh thái: 

Cây đặc hữu của miền Nam Việt Nam thường mọc ở những vùng rừng và xavan cây bụi. 

Thu hái: 

Có thể thu hoạch vỏ thân và vỏ rễ Ba gạc châu đốc quanh năm.

Thành phần hoá học: 

Đã phân lập và xác định được 14 alkaloid thuộc 3 nhóm, có reserpin, ajmalin, serpentin (có hàm lượng lớn hơn). Ở vỏ rễ có hàm lượng 2,39% alkaloid toàn phần và ở vỏ thân 1,75% alkaloid.

Tính vị, tác dụng: 

Vỏ rễ có vị đắng tính hàn. 

Công dụng, chỉ định và cách dùng: 

Vỏ rễ sắc nước uống chữa cao huyết áp và lỵ. Rễ sắc nước đặc pha thêm muối để tắm ghẻ và bệnh ngoài da, nhất là bệnh nấm, mẩn ngứa khắp người. Lá tươi giã đắp chữa mụn nhọt.

Reserpin có tác dụng hạ huyết áp, làm tim đập chậm, có tác dụng an thần, gây ngủ, và còn có tác dụng kháng sinh, sát trùng.

Tham khảo:

- Từ điển cây thuốc Việt Nam (Võ Văn Chi)

- Danh lục cây thuốc Việt Nam, Nhà xuất bản khoa học và kỹ thuật, Hà Nội  (Viện Dược Liệu)

- theplanlist.org